تیمچه بزرگ بازار قم از زیباترین تیمچههای ایران و با قدمت ۴۰۰ سال بوده که توسط استاد حسن قمی مشهور به معمارباشی ساخته شد
قم در منتهی الیه شمال غربی کویر بزرگ ایران قرار دارد و یکی از عناصر مهم طبیعی آن رودخانه قم است که از جنوب غربی بسوی شمالشرقی جریان دارد
بازار قم با قدمت حدود ۴۰۰ سال، در مرکز شهر واقع شده و دارای سراهایی است که ویژگی این سراها نوعی فضاهای باز معماری (مجتمع تجاری بدون سقف) هستند و معمولا به تجارت عمده میپردازند . این سراها در حقیقت همان کاروانسراهای درونشهری محسوب میشوند که در راسته بازارها قرار دارند و شمار و وسعت آنها نشاندهنده اهمیت اقتصادی آنها است. راستهی بازار دارای پوشش گنبدی و سرپوشیده است.
طول راستهی بازارنو حدود یک کیلومتر و سقف آن از پوشش گنبدی ساخته شده است. این بازار دارای یک تیمچه بنام تیمچه بزرگ بازار نو است. تیمچه بازار قم در شمال راسته بازار نو استان قم قراردارد. این بنا از آثار ارزشمند هنری ومعماری ایران است که توسط استاد حسن قمی مشهور به معمارباشی طراحی و اجرا شده و بانی آن تاجر بزرگ قم (حاج سید محمود طباطبایی) بوده است
تیمچه بازار قم برای تجارت فرش ساخته شده و امروزه فرش مهمترین محصول صناعی و فروش این تیمچه است به طوری که قم به عنوان پایتخت فرش ابریشمی ایران و جهان شناخته شده است. احداث طاق تیمچه بزرگ با دهانه ۱۶ متر و ارتقاع ۱۵ متر از جمله شاهکارهایی است که با تیمچه امینالدوله در کاشان برابری میکند. تیمچه بزرگ به طور کلی متشکل است از دو بخش اصلی و تیمچهسرا و دارای دو ورودی از راسته بازار نو به تیمچه و یک ورودی از کوچه سیداسماعیل به سرا است
بخشهای وسیعی از بازار قم در دوران صفویه و پیرامون مسجد جامع بنا شد و تا پایان دوره قاجاریه بناهایی که بدان نیاز بود، در آن جای گرفت. در دوران ناصرالدین شاه بازار قم رو به گسترش نهاد و “بازار نو” احداث شد و در دو سوی این راسته نو، بناهای تازهای مثل تیمچه بزرگ ساخته شد. در سالهای نخست دوره پهلوی نیز بر مبنای ضرورتهای تجاری موجود، بخشهایی به بازار نو افزوده شد. این بازار به صورت خطی و به شکل یکپارچه ساخته شد و از میدان کهنه تا پل علیخانی ادامه دارد. بازار قم تیمچهها، سراها و… دیگری را هم در بر میگرفت. حدود ۵۰ سال پیش به موازات توسعه شهر قم و به دلیل احداث خیابانهای جدید، بازار را به چند بخش تقسیم کردند و قسمتهایی از آن برای همیشه از میان رفت
در حال حاضر از بازار قدیم قم، دو بخش “بازار کهنه” و “بازار نو” بر جای مانده که هر کدام از این بازارها حدود یک کیلومتر طول دارد